Νόμιμη μοίρα και αποκλήρωση κληρονόμου

Ο δικηγόρος Παναγιώτης Οικονόμου έχει αποφοιτήσει από τη Νομική Σχολή Αθηνών και έχει λάβει μεταπτυχιακό τίτλο L.L.M. από το Πανεπιστήμιο του Λονδίνου Queen Mary University of London.

Ασχολείται επισταμένως από τα πρώτα χρόνια της δικηγορίας του με κληρονομικά θέματα και ασκεί δικαστική και συμβουλευτική δικηγορία στο δικηγορικό του γραφείο στη Γλυφάδα στην οδό Πανδώρας αρ. 16.

Τί είναι η νόμιμη μοίρα;

Νόμιμη μοίρα είναι το ελάχιστο κληρονομικό μερίδιο που κληρονομούν βάσει νόμου οι κατιόντες και οι γονείς του κληρονομουμένου, καθώς και ο σύζυγος που επιζεί (μεριδούχοι). Η νόμιμη μοίρα είναι το μισό από ότι θα ελάμβαναν αν ο διαθέτης δεν είχε αφήσει διαθήκη.

Συνεπώς, ο κληρονομούμενος δεν είναι πλήρως ελεύθερος να μοιράσει την περιουσία του όπως επιθυμεί, αφού σύμφωνα με τον νόμο οι ανωτέρω μεριδούχοι έχουν δικαίωμα νόμιμης μοίρας και δεν δεσμεύονται από το περιεχόμενο της διαθήκης κατά το μέρος που με αυτό αποκλείεται, περιορίζεται ή επιβαρύνεται η δική τους νόμιμη μοίρα.

Πώς υπολογίζεται η νόμιμη μοίρα;

Για τον υπολογισμό της νόμιμης μοίρας λαμβάνεται υπόψη η κατάσταση και η αξία της κληρονομιάς κατά το χρόνο θανάτου του κληρονομουμένου, αφού αφαιρεθούν τα χρέη, οι δαπάνες κηδείας και απογραφής της κληρονομιάς και αφού προστεθεί οτιδήποτε ο κληρονομούμενος παραχώρησε χωρίς αντάλλαγμα όσο ζούσε στον μεριδούχο, αλλά και οτιδήποτε δώρισε σε τρίτο τα τελευταία 10 χρόνια πριν τον θάνατό του, εκτός αν την δωρεά αυτή επέβαλαν λόγοι ευπρέπειας ή ιδιαίτερο ηθικό καθήκον.

Ο δικηγόρος Παναγιώτης Οικονόμου μπορεί να σας βοηθήσει να υπολογίσετε τη νόμιμη μοίρα σας και εφόσον διαπιστωθεί ότι αυτή εθίγη με τη διαθήκη, να αναλάβει είτε τη σύνταξη και την εκδίκαση αγωγής περί κλήρου προς απόδοση της νόμιμης μοίρας, είτε τη σχετική αγωγή μέμψης αστόργου δωρεάς για την ανατροπή δωρεάς που έγινε από τον κληρονομούμενο όσο αυτός ήταν εν ζωή.

Πότε μπορεί να αποκληρωθεί ο νόμιμος μεριδούχος;

Η αποκλήρωση ενός μεριδούχου γίνεται μόνο με διάταξη τελευταίας βούλησης και μόνο για τους λόγους που αναφέρονται περιοριστικά στον νόμο και οι οποίοι είναι οι εξής:

Αν ο κληρονόμος α/ επιβουλεύθηκε τη ζωή του διαθέτη, του συζύγου ή άλλου κατιόντος του διαθέτη, β/ προκάλεσε με πρόθεση σωματικές κακώσεις στο διαθέτη ή στο σύζυγό του, από τον οποίο κατάγεται ο κατιών, γ/ έγινε ένοχος κακουργήματος ή σοβαρού πλημμελήματος με πρόθεση κατά του διαθέτη ή του συζύγου του, δ/ αθέτησε κακόβουλα την υποχρέωση που είχε από το νόμο να διατρέφει το διαθέτη, ε/ ζει βίο άτιμο ή ανήθικο, παρά τη θέληση του διαθέτη.

Ιδιαίτερο πρακτικό ενδιαφέρον παρουσιάζει το δικαίωμα του διαθέτη να αποκληρώσει τον ή την σύζυγο του, αν κατά το χρόνο του θανάτου είχε δικαίωμα να ασκήσει αγωγή διαζυγίου για βάσιμο λόγο αναγόμενο σε υπαιτιότητα του συζύγου του.

Ο δικηγόρος Παναγιώτης Οικονόμου μπορεί να σας παρέχει νομικές συμβουλές ως προς το δικαίωμά σας ή μη να αποκληρώσετε κάποιον μεριδούχο, καθώς και να σας υποδείξει τον τρόπο σύνταξης της διάταξης αυτής, προκειμένου να είναι όσο το δυνατόν πιο δύσκολο να προσβληθεί στο μέλλον από τον μεριδούχο.